کلمه پادکست حالا دیگر جای خودش را در زبان فارسی هم باز کرده است. اگر کلمه‌اش را به فارسی سرچ کنید مطالب جالبی پیدا می‌کنید، هم در مورد پیشینة پادکست و هم در مورد نمونه‌های خوب از پادکست‌هایی به زبان فارسی. با سرچ کردنش به زبان انگلیسی هم نموداری در گوگل می‌بینیم که نشان می‌دهد عمر این کلمه حدود یک دهه است و بعد از تولید آی‌پاد این نام را یافته است.
شاید بشود گفت که پادکست، نوعی رادیوی خصوصی است. برنامه رادیویی منظمی که هر فرد یا مجموعه خصوصی با کمی نظم و دیسیپلین می‌تواند به‌صورت منظم تهیه و تنظیم کند و به مخاطب‌های خاص خودش برساند.
ناداستان هم با اقبالی که در چند دهه اخیر دریافت کرده است، از این موج بی‌نصیب نمانده و پادکست‌های خودش را دارد.
پادکست‌های فارسی ناداستان
در میان پادکست‌های فارسی دو نمونه خوبی که من می‌شناسم، اینهاست:
- پادکست چهل سال تاریخ موسیقی به زیبایی موسیقی ایرانی چهار دهه اخیر را با وقایع تاریخی و سرگذشت هنرمندان آمیخته است و تاثیر متقابل موسیقی و تاریخ را ضمن متن به روشنی نشان داده است. رادیو دست‌نوشته‌ها با موضوع تاریخ معاصر این سری را منتشر کرده است. گرچه روایت و نگاه نویسنده این تاریخ موسیقایی کمی تلخ است، شنیدنش برای هرکسی که در این سال‌ها زیسته است، سرشار از تعمق و تفکر است. سحر سخایی مرزهای همیشگی موسیقی این طرف و آن طرف آب را در هم شکسته و نشان داده است که مردمان متعلق به یک مرز و یک فرهنگ، خواسته و ناخواسته و علیرغم همة مرزهای اجباری در سرنوشت هم شریک‌اند و بر حال و روزگار هم تاثیر می‌گذارند.
- پادکست رادیو مرز پادکستی است درباره روایت‌های واقعی از آدم‌های امروز ایران. تمرکز پادکست بر مسائلی هست که بین آدم‌های ایران در شرایط فرهنگی و تاریخی امروز اختلاف ایجاد می‌کند و باعث فاصله گرفتن آن‌ها از همدیگر می‌شود. شنیدنش به نویسندة ناداستان ایده‌های زیادی برای تحقیق و نوشتن می‌دهد و به جرات می‌توان گفت هر اپیزود آن متکامل‌تر و حرفه‌ای‌تر از اپیزود قبلی ساخته شده است.
پادکست‌های انگلیسی ناداستان
پادکست‌های انگلیسی ناداستانی فراوان‌تر است، گرچه همچنان نسبت به سایر زمینه‌ها تنوع و تکثر چندانی ندارد. چند نمونه معروف‌تر و منظم‌تر آن‌ها را در اینجا آورده‌ام. امیدوارم به مرور غنی‌تر شوند.
- پادکست نقد کتاب نیویورک‌تایمز به میزبانی پاملا پال با منتقدان و نویسندگان کتاب‌ها مصاحبه می‌کند. این پادکست از دو جهت برای مخاطبان ناداستان جذاب هست: اول این‌که بسیاری از کتاب‌های منتخب کتاب‌های ناداستان هستند و به‌این ترتیب مخاطب با کتاب‌های مطرح روز آشنا می‌شود. دوم این‌که از نویسنده‌ها و منتقدان درباره پشت صحنه‌های نوشتن کتاب سوال می‌شود که حتی اگر کتاب داستانی باشد، این روایت‌ها ناداستان‌های پشت آن داستان هستند و دانستن این مساله بسیار آموزنده و جذاب است.
- پادکست عشق مدرن نیویورک‌تایمز بعضی از مطالب ستون «عشق مدرن» همین روزنامه را به گویندگان خوش‌صدا و مشهوری می‌سپرد تا بخوانند. این ستون یکی از جاهایی است که نویسندگان بسیار مشهور ناداستان هم در آن نوشته‌ای چاپ کرده‌اند و نویسندگان جویای نام هم خیلی علاقمندند که در آن نوشته‌ای داشته باشند.
- پادکست درباره بودن به میزبانی کریستا تیپت سراغ فیلسوف‌ها و متفکران عصر ما از جمله آلن دوباتن، اکهارت تولی، دنیل کانمان و ماریا پوپوا می‌رود و همراه با آن‌ها در فلسفه‌های زندگی کاوش می‌کند. این یکی از بهترین پادکست‌هایی است که سعی می‌کنم یک اپیزودش را هم از دست ندهم.
- ناداستان خلاق پادکست مجله بریویتی است، مجله‌ای که بر فرم بسیار کوتاه ناداستان تاکید دارد. این پادکست در فواصلی نه چندان منظم و به مناسبت شماره‌ای خاص یا کنفرانسی در زمینة ناداستان منتشر می‌شود و بیشتر مناسب نویسندگان ناداستان است.
- پادکست لانگ‌فورم همان‌طور که از اسمش پیداست، جستارهای طولانی‌تر را بررسی می‌کند و در مصاحبه‌های طولانی یک ساعته یا بیشتر. از جمله مصاحبه‌های جذابش مصاحبه با شریل استرید، کریستا تیپت، ملکولم گلدول، هیلاری کلینتون و الیف باتومان است.
- بر اساس داستانی واقعی همان‌طور که از اسمش پیداست، از مکان، شخص یا واقعه‌ای در واقعیت الهام می‌گیرد و تاریخ آن را به دقت می‌کاود.
مشهد کد